Inzendingen

Odette Moeskops heeft een mooi boek geschreven; qua vormgeving, titel, taal én inhoud. Het mag worden gezien en vastgehouden. Vanzelfzwijgend staat voor alles dat vanzelf gaat in organisatie-relaties, daarmee vanzelfsprekend is en soms onmogelijk te veranderen lijkt. Moeskops heeft een fijne pen; duidelijk en licht academisch, waarmee ze ingewikkelde concepten helder uitlegt en toepasbaar maakt. Het boek wortelt in tradities. Aan de basis liggen onder andere de onderzoeken van Bamforth en Trist, in Engelse kolenmijnen in de jaren ’50. Hier werd de relatie gelegd tussen de toepassing van technologie, de betekenis hiervan voor de organisatie van werk en de gevolgen voor relaties en emoties in het sociale systeem; de basis voor de (moderne) sociotechniek. Mooi en herkenbaar voor een organisatieontwerper als ik, voor wie bedrijfsresultaten en kwaliteit van werk hand in hand gaan. De inhoud van dit boek biedt handvatten om de dynamiek in vastzittende relaties te onderzoeken, begrijpen en te veranderen. Emoties vormen hierbij de ‘brandstof’: ze voeden individueel gedrag en beïnvloeden zo relaties, wat leidt tot patronen in interacties, die ze in stand houden. Het systeempsychodynamisch perspectief, een manier om te onderzoeken hoe onbewuste emoties en groepsdynamiek invloed uitoefenen op gedrag, maakt het mogelijk die patronen te ontrafelen, begrijpen en in beweging te krijgen. Moeskops gebruikt begrippen die duidelijk maken waarom het soms gaat zoals het gaat. Voorbeelden hiervan zijn collusie, het onbewust samenwerken om moeilijke gevoelens en spanningen te vermijden. En regressie: het terugvallen naar minder volwassen gedrag als reactie op stress of spanningen. Of splitsing, waarbij een verandering leidt tot extreem tegenstrijdige, ongenuanceerde, reacties bij (groepen) mensen. Deze kennis helpt ‘entree’ te krijgen tot de ‘vanzelfzwijgende wereld’, geeft richting bij het ‘gidsen in de onderstroom’ en ‘jezelf als instrument in te zetten’: het onderzoeken van de eigen emoties en duiden wat deze zeggen over spanningen en patronen in het systeem. Dat vraagt ‘jongleren met identificaties’: het behouden van meervoudige partijdigheid. En ‘het bieden van holding’: een houvast om met moeilijke situaties en gevoelens om te gaan. Ook beschrijft ze welk eisen dit stelt aan de adviseur, bestuurder of manager die in het ‘landschap van emoties’ wil interveniëren: ‘het vermogen om te verdragen’. Dit vereist het kennen van de eigen emotionele reacties en patronen en deze kunnen weerstaan. Zo wordt het boek impliciet persoonlijk, merk ik. Ken ik mijn eigen emotionele reacties en patronen voldoende en kan ik deze lezen en ontleden en zo onderscheiden wat van het systeem is en wat van mij? Iets dat de ‘rêverie’ expliciet maakt: het mijmeren over woorden en gebeurtenissen en het verkennen van de bijbehorende eigen gevoelens. Toen haar eerste boek, ‘Het doorbreken van organisatiepatronen’ in 2014 verscheen, moest de onderstroom nog een plek krijgen, stelt Moeskops. Inmiddels behoort deze tot het dominante discours van het organisatieadviesvak. En is er weinig aandacht voor de kwaliteit van de organisatiestructuur: de afspraken over wie waarvoor verantwoordelijk is, wie met wie samenwerkt, wie welke beslissingen mag nemen en hoe er wordt gestuurd. Een waardevolle bijdrage is daarom het hoofdstuk ‘Hoe organisaties een sociaal weefsel vormen’. Veel publicaties beschrijven de harde bovenstroom en de met emoties geladen onderstroom als een polariteit. Moeskops maakt duidelijk dat ze onlosmakelijk zijn verbonden. De eerste is mede bepalend voor de interacties in de tweede en het sociale weefsel dat daarbinnen, via psychologische processen, ontstaat en holding biedt. Schiet dit houvast te kort, dan krijgt de informele organisatie de overhand, met alle gevolgen van dien. Er is dus een onderscheid aan te brengen in de kwaliteit van structuren, concludeer ik als ontwerper. Een uitdaging voor ontwerpers om te onderzoeken welke structuurkenmerken succesvol zijn in het ontwikkelen van hoogwaardig sociaal weefsel.   Het boek bestaat uit 7 hoofdstukken, deels bewerkingen van eerder verschenen artikelen of blogs. Deze vormen een consistent geheel en zijn prima apart en in willekeurig volgorde te lezen. Ze zijn verrijkt met voorbeelden, die de theorie tot leven brengen. Intermezzo’s introduceren de verschillende hoofdstukken. Het boek bevat zowel een inleidende samenvatting als een introductie van elk onderdeel in het eerste hoofdstuk, ‘Vanzelfzwijgend’. Handig om naar terug te grijpen, wanneer je begrippen en inhoud wil terugvinden. Daarbij is elk hoofdstuk voorzien van bronnen. Moeskops bouwt met dit boek verder op haar eerdere publicatie, terwijl ze begrippen en concepten evengoed uitlegt, toegelicht, verrijkt en voorziet van voorbeelden. Daarbij biedt ze ook nieuw interventierepertoire, zoals aandacht voor discours en narratieve interventies: het afbreken en weer opbouwen van verhalen, waarmee gebeurtenissen en relaties nieuwe betekenis krijgen. Het hoofdstuk ‘Wat doet het je doen’ en het inleidend intermezzo, maken nieuwsgierig en tegelijkertijd voel ik me als adviseur, vanuit mijn traditie, onzeker. Zal het me ooit lukken om ‘te navigeren tussen het landschap van identiteit en dat van actie’? Om ‘een methodische positie van neutraliteit in te nemen? En om een ‘beschouwende derde positie te faciliteren’? Daarbij betrekt dit hoofdstuk gedachtengoed van maatschappelijke duiders als Rosa, Verhaegen en Foucault. Een trend die afgelopen jaren zichtbaar is in het organisatieadviesvak en die ik - persoonlijk - moeilijk vind in mijn praktijk toe te passen. De laatste paragraaf van dit hoofdstuk heet ‘geen toverdoos’, waarin de auteur aangeeft dat een narratief systeemperspectief geen totaaloplossing biedt, maar alleen een deel is van een veranderstrategie. Dat stelt me gerust. Het laatste hoofdstuk, ‘Verschil maken in kwesties die er toe doen’, gaat over tegenspraak in, of beter gezegd, richting de top. Ik moet denken aan wat ik noem, de tegenspraak-paradox: de praatpraktijk waar tegenspraak gewenst is of zelfs geïnstitutionaliseerd, en de daadpraktijk waar tegenspraak tot oncomfortabele, zelfs onveilige, gevoelens kan leiden. Een actueel onderwerp. Vanzelfswijgend is een mooi boek, dat een ander dan gebruikelijk perspectief biedt op de dynamiek in organisaties. Het is geen boek om even uit te lezen. Dat geeft niets, want het is tijdloos. Het is een boek om op te kauwen, te ontdekken en op terug te grijpen. Het is mooi en leerzaam. Hoewel het wordt aangeprezen als bedoeld voor ingewikkelde situaties, wanneer het vastzit en ‘gewone’ interventies niet werken, reikt het wat mij betreft kennis aan die in veel situaties inzicht biedt en toepasbaar is. Een welkom bijproduct: het dwingt tot reflectie op eigen emotionele reacties en leidt tot zelfkennis.

Odette Moeskops heeft een mooi boek geschreven; qua vormgeving, titel, taal én inhoud. Het mag worden gezien en vastgehouden. Vanzelfzwijgend staat voor alles dat vanzelf gaat in organisatie-relaties, daarmee vanzelfsprekend is en soms onmogelijk te veranderen lijkt. Moeskops heeft een fijne pen; duidelijk en licht academisch, waarmee ze ingewikkelde concepten helder uitlegt en toepasbaar maakt. Het boek wortelt in tradities. Aan de basis liggen onder andere de onderzoeken van Bamforth en Trist, in Engelse kolenmijnen in de jaren ’50. Hier werd de relatie gelegd tussen de toepassing van technologie, de betekenis hiervan voor de organisatie van werk en de gevolgen voor relaties en emoties in het sociale systeem; de basis voor de (moderne) sociotechniek. Mooi en herkenbaar voor een organisatieontwerper als ik, voor wie bedrijfsresultaten en kwaliteit van werk hand in hand gaan. De inhoud van dit boek biedt handvatten om de dynamiek in vastzittende relaties te onderzoeken, begrijpen en te veranderen. Emoties vormen hierbij de ‘brandstof’: ze voeden individueel gedrag en beïnvloeden zo relaties, wat leidt tot patronen in interacties, die ze in stand houden. Het systeempsychodynamisch perspectief, een manier om te onderzoeken hoe onbewuste emoties en groepsdynamiek invloed uitoefenen op gedrag, maakt het mogelijk die patronen te ontrafelen, begrijpen en in beweging te krijgen. Moeskops gebruikt begrippen die duidelijk maken waarom het soms gaat zoals het gaat. Voorbeelden hiervan zijn collusie, het onbewust samenwerken om moeilijke gevoelens en spanningen te vermijden. En regressie: het terugvallen naar minder volwassen gedrag als reactie op stress of spanningen. Of splitsing, waarbij een verandering leidt tot extreem tegenstrijdige, ongenuanceerde, reacties bij (groepen) mensen. Deze kennis helpt ‘entree’ te krijgen tot de ‘vanzelfzwijgende wereld’, geeft richting bij het ‘gidsen in de onderstroom’ en ‘jezelf als instrument in te zetten’: het onderzoeken van de eigen emoties en duiden wat deze zeggen over spanningen en patronen in het systeem. Dat vraagt ‘jongleren met identificaties’: het behouden van meervoudige partijdigheid. En ‘het bieden van holding’: een houvast om met moeilijke situaties en gevoelens om te gaan. Ook beschrijft ze welk eisen dit stelt aan de adviseur, bestuurder of manager die in het ‘landschap van emoties’ wil interveniëren: ‘het vermogen om te verdragen’. Dit vereist het kennen van de eigen emotionele reacties en patronen en deze kunnen weerstaan. Zo wordt het boek impliciet persoonlijk, merk ik. Ken ik mijn eigen emotionele reacties en patronen voldoende en kan ik deze lezen en ontleden en zo onderscheiden wat van het systeem is en wat van mij? Iets dat de ‘rêverie’ expliciet maakt: het mijmeren over woorden en gebeurtenissen en het verkennen van de bijbehorende eigen gevoelens. Toen haar eerste boek, ‘Het doorbreken van organisatiepatronen’ in 2014 verscheen, moest de onderstroom nog een plek krijgen, stelt Moeskops. Inmiddels behoort deze tot het dominante discours van het organisatieadviesvak. En is er weinig aandacht voor de kwaliteit van de organisatiestructuur: de afspraken over wie waarvoor verantwoordelijk is, wie met wie samenwerkt, wie welke beslissingen mag nemen en hoe er wordt gestuurd. Een waardevolle bijdrage is daarom het hoofdstuk ‘Hoe organisaties een sociaal weefsel vormen’. Veel publicaties beschrijven de harde bovenstroom en de met emoties geladen onderstroom als een polariteit. Moeskops maakt duidelijk dat ze onlosmakelijk zijn verbonden. De eerste is mede bepalend voor de interacties in de tweede en het sociale weefsel dat daarbinnen, via psychologische processen, ontstaat en holding biedt. Schiet dit houvast te kort, dan krijgt de informele organisatie de overhand, met alle gevolgen van dien. Er is dus een onderscheid aan te brengen in de kwaliteit van structuren, concludeer ik als ontwerper. Een uitdaging voor ontwerpers om te onderzoeken welke structuurkenmerken succesvol zijn in het ontwikkelen van hoogwaardig sociaal weefsel.   Het boek bestaat uit 7 hoofdstukken, deels bewerkingen van eerder verschenen artikelen of blogs. Deze vormen een consistent geheel en zijn prima apart en in willekeurig volgorde te lezen. Ze zijn verrijkt met voorbeelden, die de theorie tot leven brengen. Intermezzo’s introduceren de verschillende hoofdstukken. Het boek bevat zowel een inleidende samenvatting als een introductie van elk onderdeel in het eerste hoofdstuk, ‘Vanzelfzwijgend’. Handig om naar terug te grijpen, wanneer je begrippen en inhoud wil terugvinden. Daarbij is elk hoofdstuk voorzien van bronnen. Moeskops bouwt met dit boek verder op haar eerdere publicatie, terwijl ze begrippen en concepten evengoed uitlegt, toegelicht, verrijkt en voorziet van voorbeelden. Daarbij biedt ze ook nieuw interventierepertoire, zoals aandacht voor discours en narratieve interventies: het afbreken en weer opbouwen van verhalen, waarmee gebeurtenissen en relaties nieuwe betekenis krijgen. Het hoofdstuk ‘Wat doet het je doen’ en het inleidend intermezzo, maken nieuwsgierig en tegelijkertijd voel ik me als adviseur, vanuit mijn traditie, onzeker. Zal het me ooit lukken om ‘te navigeren tussen het landschap van identiteit en dat van actie’? Om ‘een methodische positie van neutraliteit in te nemen? En om een ‘beschouwende derde positie te faciliteren’? Daarbij betrekt dit hoofdstuk gedachtengoed van maatschappelijke duiders als Rosa, Verhaegen en Foucault. Een trend die afgelopen jaren zichtbaar is in het organisatieadviesvak en die ik - persoonlijk - moeilijk vind in mijn praktijk toe te passen. De laatste paragraaf van dit hoofdstuk heet ‘geen toverdoos’, waarin de auteur aangeeft dat een narratief systeemperspectief geen totaaloplossing biedt, maar alleen een deel is van een veranderstrategie. Dat stelt me gerust. Het laatste hoofdstuk, ‘Verschil maken in kwesties die er toe doen’, gaat over tegenspraak in, of beter gezegd, richting de top. Ik moet denken aan wat ik noem, de tegenspraak-paradox: de praatpraktijk waar tegenspraak gewenst is of zelfs geïnstitutionaliseerd, en de daadpraktijk waar tegenspraak tot oncomfortabele, zelfs onveilige, gevoelens kan leiden. Een actueel onderwerp. Vanzelfswijgend is een mooi boek, dat een ander dan gebruikelijk perspectief biedt op de dynamiek in organisaties. Het is geen boek om even uit te lezen. Dat geeft niets, want het is tijdloos. Het is een boek om op te kauwen, te ontdekken en op terug te grijpen. Het is mooi en leerzaam. Hoewel het wordt aangeprezen als bedoeld voor ingewikkelde situaties, wanneer het vastzit en ‘gewone’ interventies niet werken, reikt het wat mij betreft kennis aan die in veel situaties inzicht biedt en toepasbaar is. Een welkom bijproduct: het dwingt tot reflectie op eigen emotionele reacties en leidt tot zelfkennis.

De vertelvorm is vergelijkbaar met Marilieke’s vorige boek. Als metafoor is gekozen voor een techbedrijf, waarbij we door de ogen van verschillende hoofdpersonen een inkijkje krijgen in het reilen en zeilen van en rond de bestuurskamer. De lezer krijgt hierdoor verschillende perspectieven op de materie, wat daarnaast verrijkt wordt door ‘feedback’ vanuit de kantlijn. Pim en Marilieke fluisteren als het ware vanuit de coulissen naar de lezer en brengen zo (via inzichten vanuit de sociale psychologie als bestuurskunde) een extra verdiepende laag aan op de kijkwijze van de hoofdpersonen. Dit maakt de ‘scènes’ herkenbaar en bovendien menselijk. Daarnaast wordt ieder hoofdstuk afgesloten met paarse bladzijdes. De schrijvers zoomen hierin uit en plaatsen het verhalende hoofdstuk in een verdiepend theoretisch kader dat voorzien is van talrijke verwijzingen naar actuele literatuur en onderzoek. Deze rijkdom aan ingrediënten, maakt het boek interessant, geeft stof tot nadenken en maakt zichtbaar ook hoe gelaagd en complex organisatievraagstukken (en mensen;) zijn.

Eenzaam aan de top is een meeslepende en verhelderende blik op de psychologische en sociale uitdagingen van leiderschap. Het boek laat zien hoe macht en succes vaak gepaard gaan met isolatie en hoe topfiguren worstelen met vertrouwen, verwachtingen en de druk om altijd sterk te lijken. Het biedt niet alleen herkenbare inzichten voor leiders, maar ook waardevolle lessen voor iedereen die beter wil begrijpen hoe dynamieken op de hoogste niveaus werken. Een absolute aanrader voor wie geïnteresseerd is in de schaduwzijde van succes.

Erg fijne mix van theorie en praktijk, in een management boek in de vorm van een roman, zoals Eliyahu Goldratt dat deed met The Goal, maar dan met een beter (minder cheesy) verhaal. En dit over een topic dat tegelijk erg aktueel en van alle tijden is. Kortom, een must-read

Omdat dit boek essentiële inzichten geeft in de intermenselijke processen die plaatsvinden in samenwerkingen. De inzichten en handvatten de gegeven worden in dit boek kunnen ons helpen om organisaties beter te besturen en zo succesvoller te zijn. Het verbeteren van de kwaliteit van reflectie en van de échte gesprekken die op basis daarvan gevoerd worden zou veel ellende (zowel persoonlijk als voor de organisatie) kunnen voorkomen.

Hartger is een adviseur met een overtuiging. Op de openingspagina van het boek staan wel vier quotes die dat illustreren. Het is nodig om het systeem te veranderen als we verandering willen. Een systeem om naar te kijken, en te veranderen, is dat van bestuur en toezicht van publieke organisaties, zoals het onderwijs. Principieel moet dat georienteerd zijn op maatschappelijke waarde, dat Hartger uitwerkt in 6 principes voor bestuur en toezicht. Dat doet hij helder, eenduidig en praktijkgericht; als een handboek. Daarmee reikt hij met boek een moreel kompas voor mensen in de rol van bestuurder en toezichthouder, maar ook voor adviseurs die opdrachtgevers helpen met het inrichten of evalueren van deze functies. Dat zet je aan het denken: waar doe je het anders voor dan maatschappelijke waarde, als je in de publieke sector werkt, terwijl je intussen wordt geconfronteerd met o.a. de perverse effecten van marktwerking waarmee we de publieke sector in Nederland misschien wel teveel besmet hebben?

Dit boek toont aan dat veel complexiteit waarin mensen en organisaties denken vast te zitten én niet nodig is én simpel kan worden versimpeld. Zo kan iedereen weer doen wat ertoe doet. Simpel, toch?

Het boek ontmaskert de compexe regelzucht en geeft uitstekende tips om weer terug naar simpel te gaan.

Het is actueel, heel praktisch met heel veel voorbeelden uit de praktijk. Het boek bekijkt de werkelijkheid van organisatieontwikkeling vanuit een origineel perspectief, namelijk: terug naar simpel!

Met dit boek laat Wiko ons terug nadenken waar het echt over gaat: de essentie waarom we we bepaalde zaken doen en klopt dat ook nog met wie we willen zijn? Heel eenvoudig rijkt hij 2 grote thema's aan: dingen simpel maken én simpel houden. Het is niet alleen het implementeren van de oplossing, maar meteen ook het borgen. Daarnaast is het boek doorspekt met zijn eigen verhalen waardoor het niet alleen vlot leest en af en toe spontaan een glimlach doet verschijnen. Het maakt de concepten en ideeën ook heel tastbaar en begrijpbaar. Ik ben ook meteen met de ideeën en concepten aan de slag gegaan in de eigen Vlaamse praktijk als organisatiearchitect en verhalensmid.

Als je streeft en er voor zorgt dat alles zo simpel mogelijk is en blijft dan loopt de organisatie al snel op rolletjes.

Rob Wagenaar is oud-voorzitter van de OOA en al sinds de jaren '70 actief in ons vak. In het boek een doorkijkje in hoe hij zich in dat vak ontwikkeld en hoe zichzelf daardoor heeft ontwikkeld. Daarmee legt hij misschien wel een van de onderbelichte kanten van ons vak bloot. 'Je neemt jezelf mee' heet het zo vaak en dat is geen nieuws, maar het betekent dat het vak jou ook meeneemt: in elke opdracht, elke ervaring, elke interactie met klanten of collega's vormt hét vak jou ook. Ik heb het gelezen als een professionele biografie en een mooie spiegel voor mezelf: welke keuzes heb ik gemaakt, maak ik nog steeds? Wanneer ben ik 'ook zo?', wanneer denk ik 'niet zo'. Het is mooi hoe Rob zich blijft committeren aan een vak, een ambacht, waar hij voor staat. Wordt dit geen boek van het jaar? Dan toch op zijn minst de aanmoedigingsprijs!

In dit boek valt alles samen rondom ontwerpen en ontwikkelen van organisaties. Theorie en praktijk. Ontwerpproces en procesontwerp. Het meervoudig kijken. Bovendien voorzien van een handige ordening, passend bij de belangrijkste stappen uit het ontwerpproces. Na het manuscript te hebben gelezen las ik toch weer veel nieuwe zaken. Zowel voor de beginners als voor gevorderden een fijne introductie en naslagwerk op het gebied van ontwerpen van organisaties.

Totaaloverzicht organisatieontwerp met daarbij cases om de toepassing tastbaar te maken

Iedereen kent de frustratie van onnodige regels en onhandige structuren in een organisatie. Brechtje laat zien hoe je hier systematisch naar kunt kijken en ze kunt aanpassen aan jouw werk, jouw type medewerkers en de omstandigheden van jouw instelling of onderneming. Ze doet dit op een toegankelijke manier, maar met een stevige theoretische basis.

Brechtje Kessener brengt organisatieontwerp terug naar de basis door een ontwerpende aanpak te hanteren. Niet blind modellen en modes volgen, maar steeds zoeken naar wat het beste past. Ze reikt theorie en handvatten voor de praktijk helder en overzichtelijk aan. Een topboek voor wie bewuster met organisaties aan de slag wil!

Dit boek geeft eindelijk eens op duidelijke en originele wijze weer hoe je organisaties beter kan laten werken in de huidige en toekomstige context. Een fijn toegankelijk boek zonder aan diepgang in te boeten. Als bonus zijn er ook nog veel casussen beschreven van andere organisaties waarvan te leren valt. Aanrader dus!

Eindelijk een boek over organisatie-ontwerp dat je inzicht geeft in de samenhang van verschillende te ontwerpen aspecten (zonder zich te verbinden met een ervan), die de dynamische kant van organiseren en de meer statische kant van ontwerp samenbrengt, en consequent van buiten naar binnen en van binnen naar buiten blijft kijken. Noodzakelijke kennis voor iedereen die iets moet met de dynamiek tussen organiseren en ontwerpen.

Het boek laat zien waarom echt verandering teweegbrengen in organisaties en in de maatschappij, tegenwoordig zo moeilijk gaat. Het geeft een verfrissende inkijk vanuit antropologische en sociologische hoek. En legt uit dat we ons momenteel in onzekere tijden bevinden waar ‘tricksters’ slim met de onszekerheid van de mens omgaan.

Ariane laat ons zien dat gesprekken veel interessanter kunnen worden. Ze nodigt ons uit tot autonoom, nieuw denken, in tegenstelling tot wat we gewend zijn; het herhalen van oude gedachten. Haar toegankelijke manier van schrijven, concrete voorbeelden en praktische oefeningen maken Goedbedoeld moeilijk maken tot een genot. Net als in Ariane haar trainingen spat ook hier het plezier ervan af. In vijf woorden: helder, logisch, scherp, humorvol en aanstekelijk. Op naar levensveranderende gesprekken!

De wijsheid uit dit boek, helpt organisaties sneller te komen tot de zaken die er werkelijk toe doen. Bij organisatieontwikkeling wordt er vaak een hele 'kerstboom' vol gehangen met wensen, woorden, aanpakken, doelen. Bij het het maken van een strategie worden vaak grote woorden gebruikt. De tools uit dit boek helpt je vragen te stellen om aannames boven tafel te krijgen, stilzwijgende regels, betekenissen die impliciet aan concepten worden gegeven, enzovoorts. Daarmee creëer je helderheid en laat je nieuwe wijsheid geboren worden. Dit maakt de kwaliteit van je werk beter. Het is een aanstekelijk boek dat je leert hoe je iemand liefdevol kan confronteren met wat hij/zij eigenlijk denkt, en een nieuwe dosis eigen wijsheid kunt laten ontdekken. Het vinden van je eigen wijsheid, in plaats van het advies van iemand anders aan te horen, helpt vaak meer en is veel krachtiger. Het boek is praktisch en nodigt je uit om het snel zelf toe te passen. Geweldige voorbeelden van gesprekken waarin iemand zijn/haar nieuwe wijsheid vindt, werken aanstekelijk. Dit boek is niet alleen voor coaches een waardevolle aanvulling op het repertoire, maar ook voor professionals die met organisatieontwikkeling te maken hebben, met integriteitsvraagstukken, gesprekken begeleiden, leiding geven, en voor iedereen die graag de scherpte opzoekt in gesprekken waar een extra dosis helderheid welkom is.

Zeer heldere uitleg en concrete handvatten om zelf in de praktijk toe te passen

Het 'helderdenkengesprek' dat Ariane van Heijningen ons leert, brengt echt iets anders dan het 'oplossingengesprek' waar organisatieadviseurs zich vaak toe laten verleiden. Durf je het als organisatieadviseur aan om je opdrachtgever en anderen te ontregelen en werkelijk op zoek te laten gaan naar hun eigen wijsheid? Ariane geeft heldere theorie, aansprekende voorbeelden en zet je direct aan tot zelfreflectie en oefenen van het helderdenkengesprek. Arianes vakmanschap en unieke persoonlijkheid spatten ervan af en werken aanstekelijk. De aantrekkelijke vormgeving van het boek maakt het geheel af. Aanrader!

Eindelijk een boek dat socratisch werken in de praktijk écht haalbaar maakt. Door de vele voorbeelden en toelichting kan je echt zelf aan de slag en dat maakt inmiddels verschil in mijn werk én privéleven.

In dit boek neemt Ariane van Heijningen je stap voor stap mee in Socratisch coachen. Door deze manier bouwt het verhaal zich met ieder geschreven woord verder op. In Socratisch coachen worden sommige heilige huisjes uit reguliere coaching of traditioneel leidinggeven onderbouwd omver geblazen. En juist door deze soms onorthodoxe aanpak heeft deze aanpak een vernieuwend resultaat ten opzichte van alles wat we tot dusver al deden. Echt onmisbaar voor iedere coach of leider.

Dit boek geeft je praktische handvatten voor een verdiepend gesprek, en met de vlotte, sprankelende schrijfstijl van Ariane is het ook nog eens een feestje om te lezen.

De ondertitel van dit boek zegt alles, dit boek geeft jou de handvatten om levensveranderende gesprekken te voeren. En is dat niet wat wij als organisatie adviseur willen? Zo’n impact maken dat het dynamieken verandert en patronen doorbreekt. Ariane geeft ons een schat van onschatbare waarde in handen om die gesprekken te voeren waar we op zitten te wachten. Inzichten en aha momenten wisselen zich af en zodra je gaat toepassen merk je dat alles wat je in de ondertitel beloofd wordt ook echt werkelijk wordt. Het boek van het jaar dus!

Op authentieke wijze, alsof je het de schrijfster hoort vertellen word je meegenomen in een prachtige vorm van communiceren. Een vorm die echt van betekenis is en ieder verder brengt in waarom dingen gaan, zoals ze gaan. Reflecteren, omdat het je onbedoeld moeilijk wordt gemaakt, daagt uit en vraagt naar meer.

Het enthousiasme van Ariane werkt aanstekelijk. In dit glashelder geschreven boek neemt ze je vanaf de eerste bladzijde bij de hand en leidt je door het socratisch coachen. Puttend uit haar jarenlange ervaring en overduidelijke expertise op dit gebied, zonder dat het ooit afstandelijk of te theoretisch wordt.
 De voorbeelden zijn aansprekend, grappig en ontroerend eerlijk. Ook verbloemt Ariane geen moment dat het moeilijk kan zijn en lef vraagt om het iemand goedbedoeld moeilijk te maken. Maar juist door hoe duidelijk ze laat zien wat het voor moois kan opleveren en hoeveel er ook gelachen wordt tijdens helderdenkengesprekken, wil je hier als vanzelf mee aan de slag. Een prachtige, praktische handleiding (mét bonusmateriaal) die ik van harte aanraad!

Goedbedoeld moeilijk maken is een verfrissend en stimulerend boek dat je uitdaagt om op een andere manier gesprekken te voeren dan je tot nu toe gewend was. Met behulp van praktische handvatten en voorbeelden zet Ariane je aan om gebruik te maken van de al aanwezige wijsheid bij je gesprekspartner(s), zodat je gezamenlijk tot nieuwe inzichten komt. Inzichten die je helpen om met een nieuwe, open blik de (organisatie) vraagstukken die voorliggen op te pakken en vastgeroeste patronen te doorbreken.

Organisatieverandering is hard werken en als het je vak niet is, is het ook niet makkelijk om te weten waar je op moet letten. Dit boekhelpt je met precies die dingen die je nodig hebt als je tussen vereenvoudigen en de complexiteit aankijken beweegt. Je kunt Wegwijzers in de veranderjungle van A tot Z lezen, maar het is door de korte, zelfstandig leesbare hoofdstukken, ook een gids waarin je meteen naar het thema kunt waar je onderweg in je verandering tegenaan loopt.

Er worden nogal wat management boeken uitgegeven die min of meer beloven de oplossing te hebben voor de belangrijkste management vraagstukken van deze tijd. Baane c.s. trapten niet in die verleiding. Ze combineerden een onderzoeksopzet met inzichten uit de praktijk. Met als resultaat: geen quick fixes, maar een realistische voorzet hoe je kunt omgaan met de schijnbare tegenstellingen van deze tijd. Vier paradoxen waarlangs je als leiders je keuzes dient te maken. Theoretisch goed onderbouwd en door de praktijkcases word je duidelijk dat er ook echt iets te kiezen valt. Dat er niet één met gouden klinkers geplaveide leiderschapsweg voor strategisch human capital management is. De schrijvers leggen de bal - onderbouwd - terug op de bestuurstafel. Sturen op de menselijke factor hoort daar en is ‘chefsache’: strategisch, complex en vol tegenstellingen. De grote waarde van het boek is niet alleen die boodschap maar ook dat er verschillen kunnen, mogen en moeten zijn. Daarmee laten ze zien dat HR, People Strategy, Human Capital Management - of hoe je het ook wilt noemen- nu meer dan ooit strategisch het verschil maakt in succesvol ondernemen.

Ruurd Baane heeft met zijn schrijfteam baanbrekend werk verricht voor de Stichting Management Studies als opdrachtgever. Het nog te vaak als 'soft' omschreven vakgebied van HR wordt niet vanzelf beter gepositioneerd door er 'strategisch' als adjectief voor te plaatsen. Dit boek draagt waarachtig bij - zowel vanuit theoretisch perspectief als vanuit de praktijk - aan het beter onderkennen, begrijpen én doorgronden van waarom 'human capital' chefsache is en moet zijn. Zélf verkeer in met regelmaat in de positie van eindverantwoordelijk algemeen directeur, en ervaar ik het belang hiervan. Leiderschap tonen is óók verantwoordelijkheid nemen voor de inzet én ontwikkeling van het menselijk kapitaal in de organisatie. Dit boek helpt daarop te reflecteren én het eigen handelingsrepertoire verder te ontwikkelen, zowel voor adviseurs áls CEO's en AD's.

Ik heb de totstandkoming van ‘Human Capital: Chefsache’ van nabij mogen meemaken en als Directeur HR is het een boek dat mijn dagelijkse praktijk nauwkeurig weerspiegelt. Het werken in een wereld vol paradoxen, zoals die in het boek worden beschreven, voelt voor mij bijna als een spiegel. De uitdagingen waar ik dagelijks mee te maken heb – het balanceren tussen rendement en maatschappelijke betekenis, controle en wendbaarheid, uniformiteit en maatwerk – komen helder en herkenbaar naar voren. Wat dit boek zo waardevol maakt, is dat het niet alleen inzicht geeft in deze paradoxen, maar ook erkenning biedt. Het bewustzijn dat deze spanningsvelden er zijn, brengt een zekere rust en helpt me om strategische keuzes met vertrouwen te maken. De titel Chefsache is buitengewoon goed gekozen, omdat het de essentie van de boodschap perfect raakt: human capital is geen taak die je alleen aan HR overlaat. Het is een strategisch thema dat thuishoort in de bestuurskamer en prioriteit moet krijgen bij leiders op het hoogste niveau. De term benadrukt dat het omgaan met menselijk kapitaal – het aantrekken, behouden en ontwikkelen van talent – een zaak van de top is. Voor mij betekent Chefsache dat leiders verantwoordelijkheid moeten nemen voor deze fundamentele waarde binnen hun organisatie. Dit boek is een inspiratiebron en een praktisch handvat voor iedereen die menselijk kapitaal niet ziet als een ‘zachte’ factor, maar als een onmisbare pijler voor succes. Ik beveel het van harte aan aan alle bestuurders en HR-professionals die strategisch willen omgaan met de meest waardevolle asset van hun organisatie: de mensen.

Wat heeft het boek mij gebracht en wat doe ik er mee? Het boek voorziet in een behoefte die in het huidige tijdsgewricht van groot belang is voor bedrijven, namelijk de aanhoudende druk op winstgevendheid en resultaat aan de ene kant en de noodzaak tot maatschappelijke relevantie en zelfs zingeving (waartoe ben ik op aarde als bedrijf) aan de andere kant. In het boek omschreven als ‘bezielde zakelijkheid’. Het boek brengt het verborgene boven tafel. De paradoxen die wij allemaal in ons werk voelen in gesprekken met collega’s en leidinggevenden. Waarom dit boek lezen? Voor HR- professionals is het boek een feest van herkenning, zeker als je weet dat dit boek tot stand is gekomen op basis van jarenlange ervaringen als consultant bij verschillende soorten bedrijven. Aangezien HR Chefsache is, wordt ook stil gestaan bij het van voorbeeldgedrag bij de leiders van een organisatie. Ik denk dat er op dit punt nog veel te winnen is bij bedrijven. Tevens wordt uitgebreid stil gestaan bij relevante HR cases in verschillende sectoren hetgeen menig stof tot nadenken oplevert en zelfs best practices.

Het boek trekt het hele HR domein naar een andere dimensie. En laat zien dat het een adresseren van thema's en de inzichten die daarbij horen, een aansturing vanuit strategisch perspectief verdient. Wel een omslag in denken en vanuit de Human Capital complexiteit en de nuance. Ook bij onze organisatie betreft dit het geval. Waar we geneigd zijn om vanuit de traditionele kaders en thema's op het HR domein te sturen. Ook voor mezelf betekent dit een omslag in denken.

Vakkundig en bruikbaarheid

Er zijn heel veel vakboeken over veranderen en grootse maatschappelijke- of organisatievraagstukken. De Kracht Van Theorie U is eindelijk een boek waar ik meteen mee aan de slag kan. Een écht doe-boek waar de koppeling tussen de theorie, onze vraagstukken en de aanpak helder staat beschreven. En waarin veel verschillende werkvormen zijn uitgewerkt vanuit het gave gedachtengoed van de theorie U: samen met alle stakeholders verdiepend op de analyse en creatief vanuit de toekomst richting de oplossing(en). Naar mijn mening de enige manier om met elkaar te bouwen aan nieuwe organisaties of de nieuwe samenleving, passend bij onze tijdsgeest en uitdagingen. Alleen met elkaar kunnen we onze enorme opgaven aan. De werkvormen zijn vernieuwend, eigentijds en praktisch en ze raken! In de verschillende stappen doen ze recht aan het proces, de belangen van de stakeholders en op een diepere laag raakt het nog veel meer. Daarnaast is het boek makkelijk leesbaar, zijn de praktijkvoorbeelden inspirerend en sprekend en is de lay-out fris, mooi en professioneel. En niet onbelangrijk, sluit het naadloos aan op de winnaar van 2023. Kortom, het boek van het jaar!

De praktisch toepasssing van theorie U in het publieke domein. Een zeer praktisch en hands-on boek waar verschillende professionals hun voordeel mee kunnen doen.

Praktisch boek met hele mooie oefeningen. Zeer helpend

Praktisch toepasbasbaar boek en bewezen proces van vertragen wat we in deze snelle wereld en actiegerichtheid juist als veranderkundige in kunnen zetten. Waarbij de uitkomst nog niet vast is gesteld maar opdrachtgevers wel het proces als houvast kan meegeven. Waardoor het toepasbaar is voor complexe vraagstukken die ook langer tijd nodig hebben.

Als docent onderzoeker aan de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN) en begeleider van wijkverpleegkundige organisaties bij innovaties, heb ik ervaren hoe waardevol De kracht van Theorie U is voor het werkveld. Dit boek biedt niet alleen theoretische inzichten, maar ook praktische handvatten die direct toepasbaar zijn in de complexe context van de wijkverpleegkundige zorg. Het zet aan tot reflectie en actie en vormt daarmee een krachtige gids voor verandertrajecten. Bij innovaties in de wijkverpleging zien we vaak dat veranderingen niet alleen te maken hebben met processen en structuren, maar vooral met de mensen die daarin werken. De kracht van Theorie U biedt een raamwerk waarin zowel docenten van de HAN als professionals uit de wijkverpleging leren om vertraging in het proces te omarmen. Deze vertraging is geen obstakel, maar een noodzakelijke stap om ruimte te maken voor diepgaand luisteren, reflectie en het doorgronden van wat er werkelijk speelt. Het boek helpt ons om niet direct in de actie te schieten, maar eerst stil te staan bij onze eigen aannames en inbreng. Alleen op die manier kunnen we samen tot innovatieve oplossingen komen die werkelijk het verschil maken. Wat dit boek zo bijzonder maakt, is de combinatie van praktijkverhalen en werkvormen die aansluiten bij de dagelijkse realiteit. Bij de begeleiding van zowel docenten als professionals gebruik ik het boek om hen te ondersteunen in hun zoektocht naar nieuwe mogelijkheden. Het biedt hen niet alleen een methodiek, maar ook inspiratie en moed om te werken aan de transformatie die nodig is voor betere zorg en samenwerking. In mijn ogen verdient De kracht van Theorie U een nominatie als "Boek van het Jaar" vanwege de unieke wijze waarop het docenten en professionals helpt om bij te dragen aan betekenisvolle vernieuwingen. Het is een onmisbaar werk voor iedereen die in complexe omgevingen werkt aan duurzame verandering.

Heel praktisch toe te passen met veel werkvormen die je gelijk kunt inzetten

Een mooi en praktisch boek.

Praktisch handvat voor organisaties die een verander traject willen inzetten.

‘Respons-ability’ is als een Zwitsers zakmes – of liever gezegd een setje Zwitserse scalpels - voor zelfonderzoek. Onderzoek naar hoe een mens de wereld waarneemt, naar denken over oorzaak, gevolg en invloed, naar hoe emoties mijn reacties bepalen. Naar waarnemen, waarheid en waarde. Zeer fijnzinnig geschreven. Dit boekje maakt waarnemingsregister los waarvan je niet eens vermoedt dat je ze hebt.

Omdat het een hele mooie manier is om je respons te onderzoeken. Marjorieke brengt nieuwe inzichten en taal, met als bron eeuwenoude kennis. Haar werk is echt een innovatie te noemen.

Yvonne Burger en Laurens Knoop zijn er, zowel in de gelijknamige online collegereeks bij School-of-Life als door dit boek, uitstekend in geslaagd om vakgenoten en andere geïnteresseerden inzicht te geven in het rijke aanbod aan hedendaagse coachstijlen. De auteurs van het boek, allen gerenommeerde coaches met een lange carrière in het vakgebied, belichten volgens vaste criteria zeven verschillende stijlen van coaching. Voorafgaand aan de beschrijving van de stijlen worden essentiële competenties beschreven die de ambachtelijkheid van het beroep waarborgen. De lezer wordt uitgedaagd om per competentie zelfonderzoek te doen aan de hand van reflectievragen. Hierna worden de volgende stijlen helder en toegankelijk in kaart gebracht: psychodynamisch coachen, secure base coachen, trauma coachen, coachen gebaseerd op de systeemtheorie, systemisch coachen, oplossingsgericht coachen en counselend coachen. Veel praktijkvoorbeelden geven het boek soms het karakter van een korte roman. Een toonaangevend onderzoeker in het vak – Erik de Haan – geeft de lezer veel stof tot nadenken over de werkzame bestanddelen van een coachstijl. Uit onderzoek blijkt dat de belangrijkste voorspellers van de effectiviteit van coaching de persoon van de coach en de kwaliteit van de coachingsrelatie is. “Je bent het beste in de aanpak waarin jezelf gelooft” schrijft hij. Voor de coaches in dit boek zal dat als muziek in de oren klinken. De lezer krijgt in dit boek een helder venster aangereikt op de beschreven stijlen en kan bij zichzelf onderzoeken welke stijlen resoneren. Mij als lezer -met ruim 10 jaar ervaring als coach- heeft het in ieder geval weer nieuwe tools gegeven om mee aan de slag te gaan. Yvonne Burger en Laurens Knoop motiveren in de inleiding de keuze voor de stijlen aan de hand van het model 'venster op coaching' en introduceren de schrijvers. In het laatste hoofdstuk vatten zij alle essenties bondig samen en benoemen ook benaderingen die niet besproken zijn maar zeker ook aandacht verdienen. Als verrassende bonus zijn alle presentaties van de auteurs die te gast waren bij het gelijknamige online collegereeks, op te vragen en via een speciale link te zien. Naast veel leesplezier dus ook kijk- en luisterplezier! Zowel het boek als de colleges hebben mij geïnspireerd om me te (her)oriënteren op mijn persoonlijke professionele voorkeuren en me te verdiepen in de state-of-the-art van dit geweldige vak. Professionals die op zoek zijn naar een geschikte coach, en verwijzers zoals bijvoorbeeld HR-professionals krijgen een prachtig overzicht aangereikt waaruit op maat te kiezen valt.

Dit boek onderscheidt zich van andere leiderschapsboeken doordat het zich specifiek richt op de cruciale fase van een CEO’s termijn en de valkuilen en kansen blootlegt die vaak over het hoofd worden gezien. In plaats van algemene leiderschapsprincipes biedt het een concreet en direct toepasbaar raamwerk om de transitie naar nieuw leiderschap effectief te maken. Dit boek heeft me geïnspireerd omdat het laat zien hoe cruciaal de eerste fase van leiderschap is en hoe een strategische aanpak in de beginperiode een blijvende impact kan hebben op zowel de leider als de organisatie. Daarnaast leest het boek natuurlijk heerlijk weg.

Dit boek is origineel, onmisbaar voor elke nieuwe ceo. Het geeft een helder beeld van wat je te wachten staat in je eerste jaar. Zelden krijg je zo’n inkijkje in de keuken van startende ceo’s. Het is een feest der herkenning, gebaseerd is op echte ervaringen. Maar het boek is veel meer dan dat. Voor het eerst wordt de menselijke dynamiek van een ceo-startblootgelegd – zowel bij de ceo als in de organisatie. En dat is hard nodig, want 40% faalt binnen 18 maanden. Dat zet je meteen op scherp. Toch is dit geen doemscenario. De auteur laat zien hoe de start juist een strategische kans is. Wie dit goed aanpakt, wordt sneller effectief als nieuwe leider en helpt de organisatie vooruit. Reken maar uit je winst. Dit boek leest als een trein. De eerste twee delen confronteren je met de realiteit, de volgende drie delen bieden een vernieuwend perspectief. De 52 prikkelende hoofdstuktitels brengen je direct bij de kern. Overzichtelijke schema’s helpen je de rode draad snel te zien. Het is afwisselend: ervaringen van klanten afgewisseld met reflecties van de auteur. Devormgeving is sterk, de hoofdstukken kort en los van elkaar te lezen. Geen jargon, wel vol praktische handvatten en rijke inzichten. Dit is het enige Nederlandse boek dat de leiderschapstransitie in het eerste ceo-jaar zo volledig in kaart brengt. Hierinstaat alles wat je moet weten. Het ontstijgt de bekende ‘eerste 100 dagen’ en inwerken. Het gaat over een transitie waarinde ceo en organisatie samen moeten meebewegen. Succes vraagt om samenspel. Daarom krijgen ook de RvC, HR, hetbestuur, het managementteam en de vertrekkende ceo duidelijke handvatten om bij te dragen aan een sterke start. Dit boek is een handreiking voor elke leidinggevende die begint op het hoogste niveau én iedereen die betrokken is bij hun succes. Het werpt nieuw licht op een onontgonnen gebied: leiderschapstransities in het eerste jaar. Daardoor strategisch onmisbaar.

Dit boek is verplicht leesvoer voor HR managers die CEO's begeleiden en voor alle aankomende CEO's. Het staat boordevol tips en inspiratie uit de praktijk. Dit is duidelijk geschreven door iemand die weet waar ze over schrijft en dat in klare, heldere taal kan omzetten die boordevol praktische en bruikbare handvaten staat om jezelf in het eerste jaar als CEO stevig in het eadel te zetten met heel veel aandacht voor de menselijke kant van de business. Uitzonderlijk sterk. En het leest nog lekker ook met tal van inspirationele voorbeelden uit de prajktijk.

De start van een nieuwe CEO raakt iedereen in een organisatie. Hoe beter dit gaat, hoe beter de mensen hierin kunnen meebewegen. Een bewezen aanpak bij de ene organisatie kan bij een andere organisatie een totale mismatch zijn, dus zal de CEO zich moeten verdiepen in de organisatie. Een slimme CEO die écht impact wil maken gebruikt de expertise van Maaike. En dat kan al via dit boek!

Dit boek is dé handleiding voor elke nieuwe CEO. Het geeft direct zicht op de valkuilen én kansen van het eerste jaar. Het geeft vertrouwen om zelfs onder druk met menselijkheid te leiden en je eerste jaar goed in de steigers te zetten. Wat dit boek extra sterk maakt, is dat het niet alleen gericht is op de CEO, maar ook alle sleutelfiguren in de top concrete handvatten biedt. Hierdoor ontstaat vanaf dag één een beter gesprek en sterker samenspel. Dit boek zou al op tafel moeten liggen bij de selectie van een nieuwe CEO.

Ik ben zelf geen echte ceo en ook weer wel, als zaakvoerder van een multidisciplinaire praktijk, en dit boek heeft mij enorm veel praktische tips opgeleverd hoe ik in deze beleidsfunctie sta, ik vind het ook heel fijn dat het door een vrouw geschreven is en daardoor misschien wel meer van de “zachte” kant bekijkt, en daardoor ook guidelines voor in het “echte leven” bevat. Enorme aanrader!

Het venijn zit in de start is een zeer interessant boek voor organisatie-adviseurs. Juist omdat organisatie-adviseurs bij hun consultancy klussen vaker te maken krijgen met de consequenties van een verkeerde start van een nieuwe CEO of nieuwe top manager. Dit boek geeft naast helderheid over het ontstaan van deze situatie ook praktische en genuanceerde tips voor alle geledingen in een organisatie om het venijn om te zetten in een positieve impact. Deze tips hebben mij uitstekend geholpen bij de laatste opdracht die ik in dit kader heb uitgevoerd.

Graag wil ik het boek Het venijn zit in de start van Maaike van der Wal voordragen als boek van het jaar 2025. Het is het eerste boek dat een diepgaand inzicht biedt waardoor nieuwe CEO'S in een bedrijf vaak niet de impact maken waarvoor ze aangenomen zijn. Het hele bedrijf lijdt hieronder en het is veelal een onomkeerbaar proces. Dit heb ik in mijn praktijk regelmatig meegemaakt. Het kan niet genoeg benadrukt worden dat ieder RvB, RvT, MT lid, HR professional van een bedrijf dat voornemens is een nieuwe CEO te benoemen dit boek als 'verplicht leesvoer' tot zich dient te nemen. Evenals zou dit boek verplicht studiemateriaal moeten zijn voor alle organisatie adviseurs en lerenden die hier hun vak van willen maken. Dit boek kan een ommedraai betekenen in de verontrustende cijfers van mislukte CEO plaatsingen. Dit boek is een must read voor iedereen die het bedrijfsleven een warm hart toedraagt. In mijn collegiale kring is dit boek er een waar we als adviseurs niet over uitgepraat raken.

Dit boek kreeg ik cadeau en ik raad het iedereen aan die leiding geeft. In mijn advocatenpraktijk herken ik direct de impact van een goede start. Dit boek legt haarscherp uit wat er gebeurt wanneer iemand in een nieuwe leiderschapsrol stapt – zowel voor hem of haar als voor de mensen om hem/haar heen. Wat dit boek bijzonder maakt, is dat het een gemeenschappelijke taal creëert. Het helpt om samen de dynamiek en emoties bespreekbaar én bestuurbaar te maken. Het zet je niet alleen op een nieuw denkspoor, maar geeft je ook concrete handvatten om het anders aan te pakken. Praktisch, toepasbaar en van grote waarde voor iedereen in een leidinggevende rol.